Yabancılar Ä°çin
Oturma Ä°zni
Türkiye’de vize süresinden fazla kalmak isteyen yabancıların Ä°l Göç Ä°daresi’nden alabilecekleri hukuki belgeye oturum izni denir. Oturum izni verilerek, yabancı kiÅŸinin Türkiye’de kalacağı süre belirlenmiÅŸ olur.
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ile 5863 sayılı kanunda oturum izni ile alakalı olan düzenlemeler yer alır. Vize sürelerini kapsamayacak ÅŸekilde, Türkiye’de kalmak isteyen yabancıların oturum izni almaları zorunludur.
Oturum izni süreçleri zorunlu hale getirilerek, kamu saÄŸlının ve düzeninin korunması amaçlanmıştır. Aynı zamanda, ülkede ikamet etmekte olan her yabancının takibinin çok daha etkili bir ÅŸekilde yapılması için de önemlidir.
Türkiye’de güncel olarak bulunma gereklileri de göz önüne alınarak farklı oturma izinleri ortaya çıkmıştır:
-
Kısa Dönem Oturma Ä°zni
-
Uzun Dönem Oturma Ä°zni
-
Aile Ä°zni
-
ÖÄŸrenci Ä°zni
-
Ä°nsan Ticaret MaÄŸduru izni
-
Ä°nsani Ä°kamet Ä°zni
Yabancılar için kısa dönem oturma izni
Türkiye’de bir taşınmazı olan ya da Türkiye Cumhuriyeti’nde bir iÅŸ kurmayı düÅŸünen insanlar kısa dönem oturma izni alabilirler. Kısa dönem oturma izni alabilmek için, e-ikamet sistemi üzerinden baÅŸvuruların gerçekleÅŸtirilmesi ve ilgili Ä°l Göç Ä°daresi MüdürlüÄŸü’ne gerekli belgelerin gönderilmesi lazımdır.
Kısa dönem oturma izinlerindeki en önemli husus, ikiÅŸer yıllık olarak düzenlenmesidir. Ä°stisnai olarak, belirlenen miktar veya kapsam içerisinde yatırım yapan yabancı uyrukluların aileleri ile birlikte beÅŸ yıllık kısa dönem oturma izni almaları mümkündür. Yatırımcıların Türk vatandaÅŸlığı ya da uzun dönem izni alma ÅŸansları da bulunur.
Hangi durumlarda kısa dönem ikamet izni ret/iptal edilebilir?
-
Yabancı uyruklu kiÅŸinin sınır dışı edilmesi için bir karar alınması
-
Yurt dışında belirlenen süreden fazla kalmış olması ya da ülkeye giriÅŸ yasağının bulunması
-
Kısa dönem oturma izninin amacı dışında faaliyetler gösterilmesi
-
Kısa dönem ikamet izni ÅŸartlarına uyulmaması gibi durumlarda kısa dönem oturma izni için iptal/red kararı çıkacaktır.
Uzun dönem oturma izni
Türkiye’de sekiz yıl kesinti olmadan oturma izni ile kalmış olanların, uzun dönem oturma izni baÅŸvuru hakları bulunur. Uzun dönem oturma izni baÅŸvurularının gerekli belgeler ile Ä°l Göç Ä°daresi MüdürlüÄŸüne gönderilmesi gerekir. Uzun dönem oturma izinleri süresiz olarak tanımlandığından dolayı, herhangi bir uzatma iÅŸlemi yapılmasına gerek kalmaz.
Hangi durumlarda uzun dönem ikamet izni ret/iptal edilebilir?
Uzun dönem ikamet izni süreçlerinde iptal ve red durumlarının yaÅŸanmasının bazı farklı sebepleri vardır. Birinci sebep, yabancı uyruklu kiÅŸinin kamu düzenini bozacak tavır ve hareketlerde bulunmasıdır. DiÄŸer sebep ise, zorunlu sebepler dışında kiÅŸinin 1 yıl veya daha fazla süre Türkiye dışında yaÅŸamasıdır.
Yabancılar için öÄŸrenci ikamet izni
Yabancı uyruklu kiÅŸinin eÄŸitim süre boyunca ülkede kalmasına hak tanıyan oturum türüne öÄŸrenci ikamet izni adı verilir. ÖÄŸrenci oturum izni alabilmek için, kiÅŸinin Türkiye’de YÖK veya MEB’e baÄŸlı olan bir eÄŸitim kurumunda kayıt olması gerekir.
​
ÖÄŸrenci izni almak için gerekli belgelerin eksiksiz bir ÅŸekilde tamamlanması gerekir. BaÅŸvuru formu, saÄŸlık sigortası, maddi imkân beyanı, pasaport fotokopisi ve fotoÄŸraf gibi standart olarak istenen belgelerin yanında, aktif öÄŸrencilik belgesi de olmalıdır.
Aile ikamet izni
Aile ikamet izni, Türk vatandaÅŸlar ile evli olan yabancılara verilen bir oturum iznidir. Aile ikamet izni alınan üyeler arasında 18 yaşın altında çocuklar bulunuyorsa eÄŸitim hakları için öÄŸrenci izni almalarına gerek kalmaz.
KiÅŸilerin ayrılması sonucunda, en az 3 yıl olacak ÅŸekilde aile izni ile Türkiye’de yaÅŸayan yabancı uyruklu kiÅŸi kısa dönem oturma izni niteliÄŸini taşıyabilir. Çiftin boÅŸanması durumunda çocuÄŸun velayet belgesinin de sunulması gerekmektedir.
İkamet izni nasıl uzatılır?
Ä°kamet izni uzatma iÅŸlemlerinin, ikamet izni süresinin dolmasına 60 gün kalmasından itibaren yapılması gerekir. Ä°kamet izni uzatma baÅŸvuruları, ikamet izni alınması gibi yine e-ikamet sistemi üzerinden online bir ÅŸekilde yapılır.
Online olarak yapılan baÅŸvuruların ardından randevu alınması ve belirlenen harç ücretinin yapılması zorunludur.
Çalışma iznine baÄŸlı oturum izni nasıl alınır?
Bir yabancı uyruklu kiÅŸinin oturma izninin olması, Türkiye’de çalışması için yeterli bulunmaz. Türkiye’de bulunun yabancıların çalışabilmesi için ayrı olarak çalışma iznine de sahip olmaları gerekir. EÄŸer ki, kiÅŸinin çalışma izni olmadan çalıştığı tespit edilirse gerekli cezai iÅŸlemler uygulanır ve sınır dışı edilmesine karar verilir.
​
Çalışma izni olan kiÅŸinin ise doÄŸrudan oturma izni hakkı vardır. Bu sebepten dolayı da çalışma iznine baÄŸlı olarak oturma izni alınabilir. Çalışma izni alabilmek için ise öncelikli olarak ÅŸirketin kiÅŸinin adına çalışma izni baÅŸvurusu yapması gerekir. Çalışma izni süreçleri ve önemli detaylar için yabancı çalışma izni yazımızı inceleyebilirsiniz.
Oturma izni başvurusu reddedilen kişiler ne yapmalı?
Yabancı uyruklu kiÅŸinin oturma izni baÅŸvurusunun red edilmesi durumunda, 60 günlük vakit içinde red kararı için idare mahkemesine iptal davası açması gerekir.
Oturma izni sorgulama
Oturma izni baÅŸvuruları online olarak gerçekleÅŸtirilir. Aynı ÅŸekilde, sistem üzerinden yapılan ikamet izni baÅŸvurularının sorgulamasını yapmak da mümkündür. BaÅŸvuru sonucunun yanı sıra konuyla ilgili diÄŸer sorgulamalar da yine online olarak yapılabilir.
​
E-ikamet sistemi üzerinden baÅŸvurular 7/24 olarak kontrol edilebilir. Bu sayede kullanıcıların oturum izni baÅŸvuru süreçlerinde vakit ve efor kaybetmelerinin de önüne geçilmesi hedeflenir.